مفهوم زمانمفهوم زمان به اقوال پیرامون نفی حکم از موضوع در غیر زمان تعیین شده در کلام اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفمفهوم زمان، از اقسام مفهوم مخالف و به معنای نفی طبیعی حکم از موضوع در خارج از زمان معین شده در کلام می‌باشد، در صورتی که در منطوق کلام، آن حکم برای همان موضوع در زمان معینی اثبات شده باشد. درکتاب « الفصول فی الاصول » آمده است: «مفهوم الزمان والمکان و هو نفی الحکم عما وقع خارجا عنهما». برای مثال، اگر جمله «من تصدق یوم الجمعه فله کذا» مفهوم مخالف داشته باشد، به معنای عدم تعلق اجر به صدقه دهنده در غیر روز جمعه است. ۲ - حجیت مفهوم زماندر حجیت مفهوم زمان اختلاف است؛ « شافعی » و بعضی از « حنبلی‌ها » به حجیت آن اعتقاد دارند ولی بیشتر اصولیون از جمله « فخررازی » در « المحصول »، « آمدی » در « الاحکام فی اصول الاحکام »، صاحب فصول و صاحب قوانین به عدم حجیت مفهوم زمان معتقد هستند. [۴]
الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۲۵۹.
[۵]
اصول فقه، رشاد، محمد، ص۱۴۱.
[۶]
حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص۱۲۸.
[۷]
موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، عجم، رفیق، ج۲، ص۱۵۰۶.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۶۵، برگرفته از مقاله «مفهوم زمان». رده‌های این صفحه : مفهوم مخالف
|